انجام پروژه HAZOP

انجام پروژه هزوپ

ارزیابی ریسک و خطرات بالقوه در یک فرآیند که ممکن است بالفعل شوند را انجام پروژه HAZOP می گویند . در یک فرآیند شیمیایی و صنعتی ، الزاماتی درباره ایمنی کارکنان ، محیط زیست و بهداشت (HSE) وجود دارد . به عنوان مثال نباید هیچ انفجاری در یک واحد شیمیایی رخ دهد . برای رسیدن به این هدف لازم است مطالعات هزوپ (هازپ) یا آنالیز ریسک در هر واحد شیمیایی انجام شود . این مطالعات به صورت سیستماتیک منابع ریسک در واحد را شناسایی می کند . و راه حل هایی برای کنترل آن ارائه می دهد .

در علم طراحی فرآیند اثبات شده ، رساندن ریسک یک حادثه به صفر غیر ممکن است . بنابراین لازم است با بررسی ریسک حادثه ، آن را مدیریت کرد و کاهش داد . بنابراین با کاهش ریسک (شدت حادثه X احتمال حادثه) می توان یک یک فرآیند ناامن را به یک فرآیند با ایمنی قابل قبول تبدیل کرد . به راهکارهای شناسایی منابع ریسک آنالیز ریسک یا انجام پروژه HAZOP گفته می شود .

تاریخچه انجام پروژه Hazop

مطالعه HAZOP توانمندی ویژه ای در شناسایی منابع ریسک و ارائه راهکارهای مدیریت آن دارد . بر این اساس مطالعات هزوپ جایگاه ویژه ای در ارتقای امنیت فرآیند دارد . از لحاظ زمانی انجام پروژه HAZOP دقیقا بعد از به دست آمدن نقشه های P&ID فرآیند به دست می آیند.

اولین بار در تاریخ مطالعات HAZOP در واحد جداسازی شرکت سلطنتی تولیدات شیمیایی انگلیس انجام شد . با گذشت زمان مشخص شد این روش مطالعه برای یافتن احتمال بروز حادثه موثر است . بر همین اساس کاربر آن گسترش یافت تا مطالعات هزوپ به شکل حاضر توسعه یافت . در حال حاضر پروژه های دانشجویی زیادی درباره مطالعات HAZOP ارائه می شود .

حادثه فلیکس برو

استفاده کاربردی از انجام پروژه HAZOP به بعد از انفجار فلیکس برو بر می گردد . در این حادثه که 30 سال قبل در واحد تولید نایلون فلیکس برو (Flixvorough) اتفاق افتاد . در این حادثه یکی از شش راکتور واحد دچار شکستگی شد . پس از شکستگی پرسنل تصمیم گرفتند سیکلوهگزان نشت کرده را با یک لوله 20 اینچی به راکتور شماره 6 منتقل کنند .

این تکنیک تا یک ماه چاره ساز بود تا این که تعمیر روی راکتور نشت کرده انجام شد . فردای روی تعمیر ، 30 تن سیکلوهگزان داغ از محل تعمیر نشت کرد . نشتی به حدی بود که قابل کنترل نبود و در نهایت واحد آتش گرفت . این حادثه موجب کشته شدن 28 نفر از پرسنل واحد و تخریب کامل واحد شد . همچنین 1000 واحد مسکونی و تجاری در اطراف واحد آسیب دید .

حوادث فرآیندی مشابه

پس از این حادثه بود که رعایت استانداردها و ایمنی واحد جایگاه خاصی در انگلستان پیدا کرد . بر این اساس واحدهای زیادی مطالعات HAZOP انجام دادند . در سه دهه گذشته از این دست حوادث زیاد رخ داده است . از آن جمله می توان به حادثه سووسو (Seveso) ، حادثه دکل پایپر آلفا (Piper Alpha) ، بوپال هند (Bhopal) و در صدر این حوادث می توان به حادثه چرنوبیل اشاره کرد .

اهمیت انجام پروژه HAZOP

همه این حوادث ترکیبی از اشتباهات فردی و مشکلات فرآیندی بوده است . این حوادث فرآیندی موجب شد تا مطالعات هازوپ جایگاه خاصی در طراحی فرآیند پیدا کند . در حال حاضر هیچ واحد شیمایی قبل از انجام پروژه HAZOP ساخته نمی شود . اولین بار در ایران مطالعات هزوپ در واحد الفین پتروشیمی تبریز انجام شد .

وظیفه مطالعات هزوپ

مطالعات هزوپ به صورت کیفی برای ما مشخص می کند چه خطراتی در واحد وجود دارد . همچنین به ما نشان می دهد کدام خطرات احتمال وقوع بیشتری دارند و موجب آسیب بیشتری می شوند . انجام پروژه HAZOP در واحدهای بزرگ توسط یک تیم متخصص فرآیند انجام می شود . در این جلسات تمام واحد توسط نقشه های فرآیندی بررسی شده و مشکلات شناسایی می شود . پس از شناسایی ، برای مشکلات راه حل ارائه می شود .

در انجام پروژه هزوپ از نرم افزارهایی از جمله PHA pro و دیگر نرم افزارها از جمله PHAST استفاده می شود . استفاده از این نرم افزارها موجب افزایش سرعت بررسی ها می شود . همچنین نرم افزارهایی همچون هایسیس و اسپن برای بررسی های جانبی لازم است .

سفارش پروژه

برای سفارش انواع پروژه هزوپ و مطالعات آنالیز ریسک فرآیند می تواند از خدمات فرآیند پروژه استفاده کنید . انجام پروژه HAZOP در فرآیند پروژه توسط متخصصین با سابقه ی مطالعات صنعتی انجام می شود . برای دریافت مشاوره می توانید با پشتیبانی ما تماس بگیرید . برای ثبت سفارش پروژه خود فرم ثبت سفارش انجام مطالعات آنالیز ریسک در واحد فرآیندی پر کنید .